Skip to content

Białystok – moje miasto

Serwis poświęcony miastu Białystok

Menu
  • Miasto
    • Położenie miasta
    • Białystok w liczbach
    • Historia Białegostoku
    • Spacer po centrum
    • Spis ulic
  • Gospodarka
    • Przemysł Białegostoku
    • Kapitał zagraniczny
    • Oferta
    • Sieci komunalne
    • Sieć handlowa
  • Kultura
    • Aktualności
      • Jubileusz 100-lecia białostockiej Katedry
      • Wystawa fotografii „Plenery”
      • Jak żyć pełnią życia?
      • Koncert pamięci Modlitwa o pokój
      • Koncert jazzowy w Białymstoku
      • Dni muzyki cerkiewnej
      • Spotkanie z Lamą – mnichem tybetańskim
      • Artyści Białegostoku
      • Wystawa rzeźby autorstwa Gustawa Zemły
      • Miasto pisze wiersze
      • Podlaski festiwal Borowika
      • Akademia Młodego Melomana
      • Jesienne spotkania z muzyką i poezją
      • Festiwal Zespołów Muzyki Dawnej
      • Letnia oferta kulturalna
      • Nagroda Artystyczna Prezydenta Miasta Białegostoku
      • Nagroda Przewodniczącego Rady Miejskiej dla Nauczycieli
      • Rozstrzygnięcie konkursu kultury
      • Wystawa czasowa „Oczami czerwonych cegieł”
      • Deptak miejski
      • Nowy zabytek w Ogrodzie Branickich
      • Znaki Czasu w Galerii Arsenał
    • Kalendarz imprez
    • Nasze prezentacje
      • Henryk Rogoziński – wystawa fotograficzna
      • Młodzieżowa Orkiestra Dęta
      • Białostockie Towarzystwo Przyjaciół Sztuk Pięknych
      • Teatr Tańca i Improwizacji
      • Jerzy Rojecki – Zatrzymaj się na chwilę
      • Wojciech Bokłago – projektant mody
    • Miejsca pamięci
    • Teatry i filharmonia
    • Domy kultury
    • Chóry
    • Muzea
    • Kina
    • Towarzystwa i związki
    • Galerie
    • Biblioteki
    • Lokalne media
  • Życie miasta
    • Nauka i oświata w Białymstoku
      • Przedszkola samorządowe
      • Szkoły podstawowe
      • Placówki opiekuńczo – wychowawcze i szkoły specjalne
      • Szkoły Niepubliczne: zawodowe, licea, policealne, gimnazja, podstawowe
      • Uczelnie wyższe
    • Ochrona zdrowia
      • Szpitale
      • Poradnie specjalistyczne
    • Sport i rekreacja
      • Kluby i organizacje sportowe
      • Obiekty sportowe
      • Ścieżki rowerowe
    • Turystyka i wypoczynek
      • Biura podróży
      • Baza noclegowa
      • Baza gastronomiczna
      • Rozrywka i rekreacja
  • Kierunki rozwoju
    • Strategia Rozwoju Białegostoku
      • Strategia rozwoju cz.1
      • Strategia rozwoju cz.2
      • Strategia rozwoju cz.3
      • Strategia rozwoju cz.4
      • Strategia rozwoju cz.5
    • Kontakty zagraniczne
  • Organizacje
    • Zespół konsultacyjny
  • Biuletyn
    • Informacje miejskie
    • Przetargi
    • Uchwały Rady Miejskiej
    • Poradnik interesanta
  • Informator
    • Informator lokalny
      • Dla mieszkańca
    • Niezbędne telefony
    • Strefa płatnego parkowania
      • PUNKTY SPRZEDAŻY KART POSTOJOWYCH
      • Regulamin Strefy Płatnego Parkowania
      • Załącznik Nr 6 do uchwały Nr XVI15803
      • Opłaty na terenie strefy
    • Administracja
    • Komunikacja miejska
    • Komunikacja kolejowa
      • Rozkład jazdy PKP Białystok odjazdy
      • Rozkład jazdy PKP Białystok przyjazdy
      • PKP – informacje i aktualności
      • Telefon – transport
  • Esperanto
    • Ludwik Zamenhof fakty biograficzne
    • Ludwik Zamenhof i jego dzieło
    • Esperanto w Białymstoku w latach 1919 – 1939
    • Esperanto w Białymstoku po II Wojnie Światowej i dziś
    • Konkursy esperanto dla dzieci i młodzieży
      • Bjalistoko en Esperanto
      • Ludoviko Zamenhof kaj lia verkaro
      • Esperanto-Movado en Bjalistoko 1919-1939
      • Esperanto-Movado en Bjalistoko post la Dua Mondmilito kaj hodiau
      • Artaj konkursoj por infanoj kaj gejunuloj organizitaj per Bjalistoka Esperanto-Societo
Menu

Esperanto w Białymstoku po II Wojnie Światowej i dziś

Powojenny Białystok nie zawsze sprzyjał esperanckiej działalności. Nie powiodły się próby zachowania rodzinnego domu Zamenhofów. Mimo protestów miejscowych esperantystów i miłośników języka międzynarodowego z całego świata dom został w 1953 roku rozebrany. Jedyną pamiątką jest tablica na jednym z nowych budynków w z napisem: „Tu stał dom, w którym 15 grudnia 1859 roku urodził się twórca międzynarodowego języka esperanto, Dr Ludwik Zamenhof.

Głównym animatorem powojennego ruchu esperanckiego w Białymstoku był Leon Kłodecki.

W latach 60- i 70-ych aktywnie działała Polska Młodzież Esperancka, szczególnie Walentyna Fiszer-Dolińska, Aleksander Chomczyk, Zenon Stawikowski, Tomasz Pul, Grażyna i Krystyna Barszczewskie.
W mieście odbywały się wielokrotnie festiwale kultury esperanckiej oraz międzynarodowe obozy pracy.

Zakrojona na szeroką skalę zbiórka pieniędzy i inicjatywa budowy pomnika twórcy esperanta zakończyła się 14 kwietnia 1973 roku odsłonięciem skromnego popiersia Ludwika Zamenhofa, autorstwa Jana Kucza na skwerze przy ul. Malmeda.

Wcześniej dużym wydarzeniem była wizyta w Białymstoku grupy uczestników 44. Światowego Kongresu Esperantystów odbywającego się w Warszawie. W 1959 roku obchody 100 rocznicy urodzin Doktora Esperanto uczczono nadaniem Szkole Podstawowej nr 23 przy ul. Kościelnej imienia Ludwika Zamenhofa. Na budynku szkoły odsłonięte pamiątkową tablicę. W szkole tej uczyły m.in. Maria Grochowska i Nina Pietuchowska. Rok 1987 ponownie ożywił zainteresowanie mieszkańców i władz miasta. 26 kwietnia odsłonięte tablicę pamiątkową na budynku szkoły przy ul. Warszawskiej 6, do której uczęszczał L. Zamenhof w latach 1869 – 1873. W Warszawie latem odbywał się 72. Światowy Kongres Esperanta. Tym razem czczono 100-lecie esperanta i wiadomo było, że Białystok odwiedzi duża grupa esperantystów z całego świata. Tak też się stało. 74. Światowym Kongresie Esperanta w Brighton. Podczas kongresu czynne było białostockie stoisko z pamiątkami, prezentowano film Romana Dobrzyńskiego „Witajcie w Białymstoku”.

W latach 1989-92 przy Politechnice Białostockiej funkcjonowała filia Międzynarodowej Akademii Nauk San Marino. 2 grudnia 1990 r. na zebraniu założycielskim, w którym uczestniczyło 34 osoby podjęto uchwałę o reaktywowaniu Białostockiego Towarzystwa Esperantystów. W 1988 roku Dziecięcy Szpital Kliniczny otrzymał imię Ludwika Zamenhofa. W lipcu 1991 roku w obecności prezydenta miasta i siostrzenicy Jakuba Szapiro – Felicji Nowak odsłonięto przy ul. Lipowej 33 tablicę pamięci J. Szapiro. W kilka lat później z inicjatywy członków Białostockiego Towarzystwa Esperantystów władze miasta nadały nowym białostockim ulicom nazwy Esperantystów i Antoniego Grabowskiego.

Efektem działania białostockich esperantystów i Fundacji im. L. Zamenhofa było przekazanie w 1992 roku przez miasto Białystok spalonej synagogi przy ul. Pięknej 3, która została w latach 1994-95 obudowana przez przedsiębiorstwo „Wersal Podlaski”.

W latach 1996-99 Fundacja im. L. Zamenhofa wspólnie z Białostockim Stowarzyszeniem Agroturystycznym prowadziła przy ul. Pięknej 3 Centrum Informacji Turystycznej i Kulturalnej im. L. Zamenhofa. Od początku 2000 r. w budynku dawnej szkoły talmudycznej przy ul. Pięknej 3 mieści się białostockie Centrum Esperanta. W Centrum współdziałają Białostockie Towarzystwo Esperantystów i Fundacja im. Ludwika Zamenhofa. W 2000 roku, z inicjatywy byłego dyrektora Wydziału Kultury, Sportu i Turystyki Urzędu Wojewódzkiego w Białymstoku i przewodniczącego Rady Fundacji im. L. Zamenhofa – Kazimierza Derkowskiego, zbiory książek i czasopism esperanckich zostały włączone do księgozbiorów Książnicy Podlaskiej im. Łukasza Górnickiego w Białymstoku. Zbiory te są włączone do bibliotecznego katalogu i dostępne w czytelni głównej.

10 czerwca 1999 r. podczas nabożeństwa ekumenicznego w imieniu Fundacji im. Ludwika Zamenhofa wnuk twórcy esperanta prof. dr Ludwik Krzysztof Zaleski-Zamenhof i ówczesna przewodnicząca Zarządu Fundacji im. L. Zamenhofa prof. Hanna Konopka wręczyli papieżowi Janowi Pawłowi II „Medal Tolerancji”.

15 grudnia 1999 r., z inicjatywy Białostockiego Towarzystwa Esperantystów i burmistrza Tykocina, prof. dr Ludwik Krzysztof Zaleski-Zamenhof odsłonił tablicę pamiątkową ku czci urodzonego w tym mieście Marka Zamenhofa, nauczyciela języków, ojca twórcy języka międzynarodowego.

Potwierdzeniem znaczenia Ludwika Zamenhofa w historii miasta i regionu, było przyznanie mu przez czytelników „Gazety w Białymstoku”, lokalnego dodatku „Gazety Wyborczej”, tytułu „Białostoczanina XX wieku’ a przez czytelników „Gazety Współczesnej” – „Podlasianina XX wieku”.

Zamenhof – wielki europejczyk „Kim byli najwięksi ludzie w historii Europy? – to tytuł konferencji UNESCO, która odbyła się 6 marca 2003 w Paryżu. Równolegle z konferencją przeprowadzono ankiety w 6-ciu europejskich krajach na temat najznamienitszych europejczyków. Niezależne ankiety przeprowadzili „El Pais”, „Le Monde” /gazety/ i ARTE – kanał telewizyjny francusko-niemiecki osiągalny w pozostałych krajach europejskich przez satelitę. Konkretne pytanie /odpowiedź na nie była oddaniem głosu/ brzmiało: „Gdybyś mógł przez godzinę rozmawiać ze sławnym człowiekiem, którego identyfikujesz z Europą, kogo byś wybrał? – informował w połowie stycznia Luis Guillermo Restrepo Rivas z Kolumbii na liście dyskusyjnej „Reago” pisząc o możliwości zwiększenia informacji o ESPERANTO poprzez gazety. „Moim zdaniem to okazja do głosowania na LL Zamenhofa a jednocześnie poinformowania większej rzeszy europejczyków o istnieniu tego wielkiego człowieka, który pracował nad możliwościę porozumienia między europejczykami i nie tylko. A więc do głosowania!”. „I oto wydarzyło się coś nieprawdopodobnego. W ankiecie ARTE na trzecim miejscu wśród najznamienitszych wybrany został Ludwik Zamenhof”. – cieszył się Dario Rodriguez Lopez de Silva. Przed twórcą ESPERANTO na pierwszym miejscu był Jorge Semprun /hiszpański pisarz i eksminister/ oraz Jacques Delors /francuski polityk/. Po Zamenhofie, na czwartym miejscu uplasował się Daniel Cohn-Bendit /niemiecko-francuski polityk/ a na piątym miejscu Joschka Fischer /niemiecki minister spraw zagranicznych/. Wydaje się to wręcz nieprawdopodobnym – podsumował Dario Rodriguez z Hiszpanii.

POGODA - BIAŁYSTOK
19 maja 2025, 13:49
15.6
°C
15.6
°C
-0.6
°C
1010.7
hPa
  • Wodne pompy ciepła – ekologiczne podejście do ogrzewania z Hydrosolar
  • Imprezy firmowe Białystok – Lista miejsc
  • Taras – dlaczego warto postawić na zadaszenie ogrodowe?
  • Regeneracja powłok teflonowych – dłuższa żywotność sprzętu w gastronomii
  • Transport towarów do Austrii: Jak wybrać najlepszą firmę transportową?
  • Jak wybrać idealne ogrodzenie dla swojego domu? Przewodnik po materiałach i stylach.
  • Jak wybrać wiarygodną firmę logistyczną?
  • Żywność bogata w składniki odżywcze i ich wpływ na kondycję skóry
  • Jak wybrać odpowiednie materiały budowlane dla swojego domu?
  • Jak zorganizować 40-tkę w wielkim stylu?

RSS Wydarzenia – BIAŁYSTOK

  • Turystyczne perełki podlasia
  • Podłogi winylowe w Twoim domu – Jakie wybrać i dlaczego?
  • Twój wymarzony ogród na wiosnę — Jak zaplanować pracę i realizację?
  • Nowa kładka pieszo-rowerowa w Białymstoku
  • Jakie zalety daje pergola ogrodowa Twojej rodzinie?
© 2025 Białystok – moje miasto | Powered by Minimalist Blog WordPress Theme