Skip to content

Białystok – moje miasto

Serwis poświęcony miastu Białystok

Menu
  • Miasto
    • Położenie miasta
    • Białystok w liczbach
    • Historia Białegostoku
    • Spacer po centrum
    • Spis ulic
  • Gospodarka
    • Przemysł Białegostoku
    • Kapitał zagraniczny
    • Oferta
    • Sieci komunalne
    • Sieć handlowa
  • Kultura
    • Aktualności
      • Jubileusz 100-lecia białostockiej Katedry
      • Wystawa fotografii „Plenery”
      • Jak żyć pełnią życia?
      • Koncert pamięci Modlitwa o pokój
      • Koncert jazzowy w Białymstoku
      • Dni muzyki cerkiewnej
      • Spotkanie z Lamą – mnichem tybetańskim
      • Artyści Białegostoku
      • Wystawa rzeźby autorstwa Gustawa Zemły
      • Miasto pisze wiersze
      • Podlaski festiwal Borowika
      • Akademia Młodego Melomana
      • Jesienne spotkania z muzyką i poezją
      • Festiwal Zespołów Muzyki Dawnej
      • Letnia oferta kulturalna
      • Nagroda Artystyczna Prezydenta Miasta Białegostoku
      • Nagroda Przewodniczącego Rady Miejskiej dla Nauczycieli
      • Rozstrzygnięcie konkursu kultury
      • Wystawa czasowa „Oczami czerwonych cegieł”
      • Deptak miejski
      • Nowy zabytek w Ogrodzie Branickich
      • Znaki Czasu w Galerii Arsenał
    • Kalendarz imprez
    • Nasze prezentacje
      • Henryk Rogoziński – wystawa fotograficzna
      • Młodzieżowa Orkiestra Dęta
      • Białostockie Towarzystwo Przyjaciół Sztuk Pięknych
      • Teatr Tańca i Improwizacji
      • Jerzy Rojecki – Zatrzymaj się na chwilę
      • Wojciech Bokłago – projektant mody
    • Miejsca pamięci
    • Teatry i filharmonia
    • Domy kultury
    • Chóry
    • Muzea
    • Kina
    • Towarzystwa i związki
    • Galerie
    • Biblioteki
    • Lokalne media
  • Życie miasta
    • Nauka i oświata w Białymstoku
      • Przedszkola samorządowe
      • Szkoły podstawowe
      • Placówki opiekuńczo – wychowawcze i szkoły specjalne
      • Szkoły Niepubliczne: zawodowe, licea, policealne, gimnazja, podstawowe
      • Uczelnie wyższe
    • Ochrona zdrowia
      • Szpitale
      • Poradnie specjalistyczne
    • Sport i rekreacja
      • Kluby i organizacje sportowe
      • Obiekty sportowe
      • Ścieżki rowerowe
    • Turystyka i wypoczynek
      • Biura podróży
      • Baza noclegowa
      • Baza gastronomiczna
      • Rozrywka i rekreacja
  • Kierunki rozwoju
    • Strategia Rozwoju Białegostoku
      • Strategia rozwoju cz.1
      • Strategia rozwoju cz.2
      • Strategia rozwoju cz.3
      • Strategia rozwoju cz.4
      • Strategia rozwoju cz.5
    • Kontakty zagraniczne
  • Organizacje
    • Zespół konsultacyjny
  • Biuletyn
    • Informacje miejskie
    • Przetargi
    • Uchwały Rady Miejskiej
    • Poradnik interesanta
  • Informator
    • Informator lokalny
      • Dla mieszkańca
    • Niezbędne telefony
    • Strefa płatnego parkowania
      • PUNKTY SPRZEDAŻY KART POSTOJOWYCH
      • Regulamin Strefy Płatnego Parkowania
      • Załącznik Nr 6 do uchwały Nr XVI15803
      • Opłaty na terenie strefy
    • Administracja
    • Komunikacja miejska
    • Komunikacja kolejowa
      • Rozkład jazdy PKP Białystok odjazdy
      • Rozkład jazdy PKP Białystok przyjazdy
      • PKP – informacje i aktualności
      • Telefon – transport
  • Esperanto
    • Ludwik Zamenhof fakty biograficzne
    • Ludwik Zamenhof i jego dzieło
    • Esperanto w Białymstoku w latach 1919 – 1939
    • Esperanto w Białymstoku po II Wojnie Światowej i dziś
    • Konkursy esperanto dla dzieci i młodzieży
      • Bjalistoko en Esperanto
      • Ludoviko Zamenhof kaj lia verkaro
      • Esperanto-Movado en Bjalistoko 1919-1939
      • Esperanto-Movado en Bjalistoko post la Dua Mondmilito kaj hodiau
      • Artaj konkursoj por infanoj kaj gejunuloj organizitaj per Bjalistoka Esperanto-Societo
Menu

Esperanto-Movado en Bjalistoko 1919-1939

Post regajno de sendependeco de Pollando Esperanto-movado, kiu komencis vigle disvolvighi en Bia³ystok jam antau la Unua Mondmilito, povis nun pliaktivighi kaj plie popularigi Bjalistokon, kiel la lulilon de Esperanto. Jakub Szapiro (Shapiro), la plej aktiva gvidanto de bjalistokaj esperantistoj, tre multe laboris pod propagandi Zamenhof-ideon. Pro lia iniciato oni aktivigis Bjalistokan E-Societon. La unua, tre grava pasho fare de tiutempaj urbaj autoritatoj estis en 1919 nomi la straton Zielona (Verda), che kiu naskighis la kireinto de Esperanto, la nomon de Ludoviko Zamenhof. La sekvantaj jaroj alportis multajn iniciatojn de bjalistokaj esperantistoj subtenataj de tiutempaj lokaj autoritatoj. Antau chio Zamenhofa E-Societo en Bjalistoko, aganta de 1920, registrita en 1922, organizis plurajn E-kursojn. Post mallonga tempo Bjalistoko farighas tre forta E-centro. En la intermilita periodo la urbo havas chirkau 300 simpatiantojn de la intemacia lingvo, dank’ al kio ghi okupis la 3-an lokon post Varsovio kaj Krakovo.La E-kursoj rezultigis ankau la unuajn E-spektaklojn en la bjalistoka teatro „Palace”, surscenigitajn fare de la drama sekcio de Bjalistoka E-Societo. Krome baldau dank’ al iniciato de pola E-movado oni planis enkonduki la intemacian lingvon en lemejojn kiel studobjekton. Bjalistokaj esperantistoj organizas E-kursojn por instruistoj, kiuj ghuis grandan interesighon.

Du aliaj iniciatoj – organizo de muzeo en Zamenhof-domo kaj starigo de monumento al la kreinto de Esperanto ne sukcesis malgrau de interesigho kaj financa subteno de la monda E-movado.
Interesigho pri Bjalistoko, kiu kvazau Mekko allogis simpatiantojn de la intemacia lingvo el la tuta mondo, estis granda. La urbon vizitis interalie: E. Privat, T. Cart, T. Jung, prof. O. Bujwid, S.A. Smit, B. Kuhl, familianoj de Zamenhof, H.A. Sade (post lia vizito en la japana gazetaro aperis ilustrita raportajho kun fotoj de Bjalistoko) kaj multaj aliaj. Neforgeseblan impreson postlasis ankau fortepiana koncerto de la blinda laureato de Sopena Konkurso, hungara esperantisto, Imre Nagy.

En 1927 post la Universala Kongreso en Gdansko oni organizis Postkongreson en Bjalistoko. La urbaj autoritatoj bonvenigis gastojn, kiuj alvenis, per paroladoj en Esperanto. Simile solenan karakteron havis la Unua Renkontigo de Esperantistoj de Bjalistoka Vojevodio en 1929. La alia granda evento estis Postkongresa E-Renkontigo en 1937. Bjalistoko po vis fieri pri E-eldonajhoj, chefe verkitaj de Jakub Szapiro.

Dinamikan disvolvighon de la bjalistoka E-centro interrompis la Dua Mondmilito. Bjalistoka E-movado perdis siajn plej aktivajn agantojn. La 12-an de julio 1941 en la arbaro Pietrasze, apud Bjalistoko, Jakub Szapiro estis mortpafita.

POGODA - BIAŁYSTOK
19 maja 2025, 12:47
15.0
°C
15.4
°C
-0.6
°C
1010.7
hPa
  • Wodne pompy ciepła – ekologiczne podejście do ogrzewania z Hydrosolar
  • Imprezy firmowe Białystok – Lista miejsc
  • Taras – dlaczego warto postawić na zadaszenie ogrodowe?
  • Regeneracja powłok teflonowych – dłuższa żywotność sprzętu w gastronomii
  • Transport towarów do Austrii: Jak wybrać najlepszą firmę transportową?
  • Jak wybrać idealne ogrodzenie dla swojego domu? Przewodnik po materiałach i stylach.
  • Jak wybrać wiarygodną firmę logistyczną?
  • Żywność bogata w składniki odżywcze i ich wpływ na kondycję skóry
  • Jak wybrać odpowiednie materiały budowlane dla swojego domu?
  • Jak zorganizować 40-tkę w wielkim stylu?

RSS Wydarzenia – BIAŁYSTOK

  • Turystyczne perełki podlasia
  • Podłogi winylowe w Twoim domu – Jakie wybrać i dlaczego?
  • Twój wymarzony ogród na wiosnę — Jak zaplanować pracę i realizację?
  • Nowa kładka pieszo-rowerowa w Białymstoku
  • Jakie zalety daje pergola ogrodowa Twojej rodzinie?
© 2025 Białystok – moje miasto | Powered by Minimalist Blog WordPress Theme